Ciddi anlamda ödeme güçlüğü çeken, borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen yahut ödeyememe riski yüksek olan herhangi bir borçlu (gerçek yada tüzel kişi) borçlarını ödeyebilmek için borçların ödeme vadelerinde yahut tutarında tenzilat isteyerek olası bir iflastan kurtulmak için iflastan konkordato talep edebilir. Konkordato iflastan önceki bir müessesedir. Uygulamada alacaklı ve borçluların konkordato müessesesi kapsamında borç ve alacakları yeniden yapılandırma işlemine tabi tutulmaktadır.
Konkordato ile ilgili yasal düzenlemeler 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 285-309. maddelerinde düzenlenmiştir.
Kimler Konkordato Talebinde Bulanabilir?
Borçlunun kendisi veya İflâs talebinde bulunabilecek her alacaklı, gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında konkordato işlemlerinin başlatılmasını isteyebilir.
Konkordato Talebini Kim Onaylar?
İflasa tabi borçlu için borçlunun muamele merkezinin bulunduğu mahaldeki icra dairesi, iflasa tabi olmayan borçlu için yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesi görevli ve yetkilidir.
Konkordato Talebi Masrafı Nedir?
Konkordato talebinde bulunan, Adalet Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan tarifede belirtilen konkordato gider avansını yatırmaya mecburdur. Bu durumda 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114 üncü ve 115 inci maddeleri kıyasen uygulanır.
Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Nelerdir?
1- Konkordato Ön Projesi
Projede genel olarak borçlunun borcunu hangi oranda (tenzilat) veya hangi vadede ödeyeceği, Alacaklı olanların alacaklarından hangi oranda vazgeçmiş olacaklarını, ödemenin yapılabilmesi için borçlunun mallarından bir kısmını satıp satmayacağı, borçlunun faaliyetine devam edebilmesi ve aynı zamanda alacaklılara borcunu ödemeyebilmesi için gerekli kaynağın sermaye artırımı veya yabancı kaynak kullanımı ile sağlanacağı gibi bilgiler yer almalıdır.
2- Borçlunun malvarlığı ve mali durumunu gösterir belgeler
Borçlu işletme veya bilanço esasına göre defter tutmaya zorunlu ise bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, konkordato talebinde bulunduğu döneme ait geçici bilanço ve gelir tablosu, ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri ile elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin e-defter berat bilgileri, maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ait defter değerlerini içeren listeler, borç ve alacakları gösteren liste
3- Alacaklıları, alacak miktarlarını ve alacaklıların imtiyaz durumunu gösteren liste.
Alacaklıların alacak miktarları, alacaklarını tahsil edecekleri vade, varsa imtiyaz durumlarını gösteren detaylı liste
4- Karşılaştırmalı Tablo
Konkordato ön projesinde alacaklıların eline geçmesi öngörülen miktar ile borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçmesi muhtemel miktarı karşılaştırmalı olarak gösteren tablo.
5- Finansal Analiz Raporları
Sermaye Piyasası Kurulu veya Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşu tarafından hazırlanan ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşmesinin kuvvetle muhtemel olduğunu gösteren finansal analiz raporları ile dayanakları.
Borçlu, konkordato sürecinde mahkeme veya komiser tarafından istenebilecek diğer belge ve kayıtları da ibraz etmek zorundadır.
Konkordato Talebinin Süreçleri
Geçici Mühlet
Konkordato talebi üzerine mahkeme geçici mühlet kararı verir ve geçici mühlet süresinde borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alır.
Mahkeme geçici mühlet kararıyla birlikte konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının yakından incelenmesi amacıyla alacaklı sayısı ve miktarı da dikkate alınarak bir ile üç geçici konkordato komiseri görevlendirir.
Geçici mühlet süresi üç aydır. Mahkeme bu üç aylık süre dolmadan borçlunun veya geçici komiserin yapacağı talep üzerine geçici mühleti en fazla iki ay daha uzatabilir. Geçici mühletin toplam süresi beş ayı geçemez.
İlan ve Bildirim
Geçici mühlet kararı, ticaret sicili gazetesinde ve Basın-İlan Kurumunun resmî ilân portalında ilân olunur. Ayrıca bu durum tapu müdürlüğüne, ticaret sicili müdürlüğüne, vergi dairesine, gümrük ve posta idarelerine, Türkiye Bankalar Birliğine, Türkiye Katılım Bankaları Birliğine, mahallî ticaret odalarına, sanayi odalarına, taşınır kıymet borsalarına, Sermaye Piyasası Kuruluna ve konu ile ilgili diğer yerlere bildirilir.
Geçici mühletin uzatılmasına ve geçici mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar da ikinci fıkra uyarınca ilân olunur ve ilgili yerlere bildirilir.
Kesin Mühlet
“Geçici Mühlet” süresi içerisinde Mahkeme Kesin Mühlet hakkındaki kararını verir. Kesin mühlet hakkında karar verilirken, borçlu ve varsa konkordato talep eden alacaklı duruşmada bulunur. Geçici komiser, duruşmadan önce yazılı raporunu sunar ve mahkemece gerekli görülürse, beyanı alınmak üzere duruşmada hazır bulunur.
Mahkeme yapacağı değerlendirmede, itiraz eden alacaklıların dilekçelerinde ileri sürdükleri itiraz sebeplerini de dikkate alır.
Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğunun anlaşılması hâlinde borçluya bir yıllık kesin mühlet verilir.
Bu kararla birlikte mahkeme, yeni bir görevlendirme yapılmasını gerektiren bir durum olmadığı takdirde geçici komiser veya komiserlerin görevine devam etmesine karar verir ve dosyayı komisere tevdi eder.
Mahkemece, kesin mühlet kararıyla beraber veya kesin mühlet içinde uygun görülecek bir zamanda yedi alacaklıyı geçmemek, herhangi bir ücret takdir edilmemek ve tek sayıda olmak kaydıyla ayrıca bir alacaklılar kurulu oluşturulabilir.
Alacaklılar kurulu her ay en az bir kere toplanır ve hazır bulunanların oy çokluğuyla karar alır. Güçlük arz eden özel durumlarda kesin mühlet, komiserin bu durumu açıklayan gerekçeli raporu ve talebi üzerine mahkemece altı aya kadar uzatılabilir.
Dosyayı teslim alan komiser kesin mühlet içinde, konkordatonun tasdikine yönelik işlemleri tamamlayarak dosyayı raporuyla birlikte mahkemeye iade eder.
Kesin Mühletin Kaldırılması
a. Borçlunun Mali Durumunun Düzelmesi Sebebiyle Kesin Mühletin Kaldırılması
Borçlunun mali durumunun düzelmesi halinde Konkordato talebi amacına ulaşmış kabul edilir. Bu durum komiserin yazılı raporuyla mahkemeye bildirilir. Mahkeme resen, kesin mühletin kaldırarak konkordato talebinin reddine karar verir.
Bu karar ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir.
b. Borçlunun İflas Etmesi
İflâsa tabi borçlu bakımından, kesin mühletin verilmesinden sonra konkordato talebiin başarıya ulaşmayacağı anlaşılırsa, borçlunun mal varlığının korunması için iflasın açılması gerekiyorsa, veya borçlu komiserin talimatlarına uymazsa komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflâsına resen karar verir.
Kesin mühletin sonuçları
Alacaklı Bakımından Sonuçları
Mühlet içinde borçlu aleyhine 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur, ihtiyatî tedbir ve ihtiyatî haciz kararları uygulanmaz, bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez.
Borçlu Bakımından Sonuçları
Borçlu, komiserin nezareti altında işlerine devam edebilir. Şu kadar ki, mühlet kararı verirken veya mühlet içinde mahkeme, bazı işlemlerin geçerli olarak ancak komiserin izni ile yapılmasına veya borçlunun yerine komiserin işletmenin faaliyetini devam ettirmesine karar verebilir.
Borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemez, kefil olamaz, taşınmaz ve işletmenin devamlı tesisatını kısmen dahi olsa devredemez, takyit edemez ve ivazsız tasarruflarda bulunamaz.
